Fokkerij & Inspectie

Foktechnische Commissie

De Foktechnische Commissie (FTC) is voortdurend op zoek naar nieuw bloed om de genetische variatie op peil te houden. Via verwerking van geboortekaartjes en opslag en onderzoek van haarmonsters wordt getracht overzicht te houden over fokkerijzaken en genetica. Het CGN (WUR) Wageningen University & Research verricht in opdracht van de FTC periodiek verwantschapsonderzoek, om ook van daaruit de leden bij de fokkerij te kunnen adviseren. Hiermee wordt ook voldaan aan eisen aangaande inteeltbeperking, zoals door PVV gevraagd inzake stamboekerkenning.

Keuring op stamboekwaardigheid

Er vindt jaarlijks een verplichte keuring plaats, waarbij het jongvee beoordeeld wordt op stamboekwaardigheid. De Foktechnische Commissie keurt dieren, waarvoor een jongveeverklaring is afgegeven, op twee jarige leeftijd op raskenmerken. Daarbij worden schoft- en kruishoogte gemeten en worden punten gegeven voor type, kleur en aftekening, ontwikkeling, bespiering, uier en beenwerk. Vrouwelijke dieren worden gekeurd op een leeftijd van 2 jaar en ouder, mannelijke dieren op een leeftijd ouder dan 1 jaar. Willen dieren volledig gekeurd kunnen worden, dan is vereist dat ze voor meting vaststaan en voor kleurbeoordeling schoon zijn. Voorbereiding door en medewerking van de veehouder is belangrijk voor een vlot keuringsverloop. Van dieren die in het laatste jaar zijn aangekocht worden het jongveecertificaat /stamboekcertificaat gecontroleerd en punten overgenomen of de herkomst van het rund wordt vastgelegd.

Om in heel Nederland efficient te kunnen keuren, hebben de keurmeesters zich opgesplitst in twee groepen Noord en Zuid.

Voor de actuele namen van de keurmeesters zie onder: vereniging, Foktechnische Commissie.

De keuringen vinden plaats in de winterperiode van november tot maart.

Voor een jongveeverklaring wordt gekeken of het kalf aan alle eisen voldoet: witte kol, vier witte sokken, witte staartpunt, witte onderbuik en misschien zelfs een blauwe tong.

Fokken met Brandroden

Als u met Brandroden gaat fokken is het aan te bevelen om na te denken over wat u in de fokkerij en dus met de aanstaande dekking wilt bereiken. Daarbij speelt ook de afwegen te kiezen voor natuurlijke of kunstmatige dekking. Voorkom inteelt door een lage verwantschap en kies een 100% (of minstens 87%) Brandrode stier, die uiterlijke kenmerken en tekorten van de vrouwelijke dieren compenseert . Let bij aanschaf of huur van een Brandrode stier erop dat de gezondheidsstatus even hoog is als de gezondheidsstatus van uw eigen bedrijf en dat het DNA-profiel van de stier is bepaald en geverifieerd. Controleer in verband met registratie van de nakomelingen van tevoren het  percentage BRR van beide ouderdieren. Tenslotte : denk aan evtentuele uitscharings- en samenweidingsverklaringen. Deze kunnen ook digitaal worden ingediend. Dient u deze verklaringen te laat in bij CRV of Dienst Regelingen, dan zijn de nakomelingen 50 procent BRR.

Veelgestelde vragen

Veel vragen gaan over noodzaak om te fokken, keuze voor natuurlijke dekking of KI, DNA bepaling, procedure sperma bestellen en inseminator bezoek. Het staat iedereen vrij om wel of niet kalveren te fokken bij zijn/haar Brandroden, en daar een passende methode bij te kiezen. Een eigen stier maakt de kudde compleet maar vraagt om extra ruimte en ervaring. Werken met KI vraagt om goede tochtigheidscontrole en ruimte om dieren vast te zetten, zodat de inseminator zijn werk kan doen. De door de vereniging ingezette KI-stieren zijn vooralsnog 100% BRR, waarvan het DNA-profiel is bepaald en geverifieerd. Let echter wel op dat er door de Vereniging nu ook een aantal stieren beschikbaar zijn die niet door CRV regstratie 100% BRR stieren zijn. Dit hoeft echter geen probleem te zijn als ze op een 100% Brandrode koe gebruikt worden.


Keuringseisen stiertjes geboren vanaf 1 september 2014:

*) Witte achterbenen, ongeacht de hoogte van het wit wel minimaal circulair tot op de koot
*) Witte vooronderbenen waarbij het wit rondom minimaal moet reiken tot op de koot.
Enkele witte haren zijn dus onvoldoende.
*) Geen witte vlekken op het lichaam. Een kleine afwijking kan geaccepteerd worden.
*) Er moet een duidelijke kol aanwezig zijn, tenminste met een doorsnede van ca. 5 cm.
*) Een witte onderbuik en een witte staartpunt.
*) (S – status)

Graag zien we ook de blauwe tong terug, maar dat komt helaas maar weinig voor. (Geen keuringseis.)


Keuringseisen vrouwelijke vee, geboren vanaf 1 september 2014:

*) Witte achterbenen, ongeacht de hoogte van het wit.
*) Tenminste één wit vooronderbeen waarbij het wit rondom minimaal moet reiken tot op de koot.
*) Een duidelijke kol, minimaal met een doorsnede van ca. 3 cm.
*) Een witte onderbuik en een witte staartpunt.
*) Het dier mag maximaal twee witte vlekjes op het lichaam hebben.


Een C-dier, wat betekent het en wat kunnen we er aan doen?

Op de registratiekaart van CRV staat bij “registratie” aangegeven of een dier Stamboek (S) of niet (C) is.
Een S-dier voldoet aan de registratie eisen van CRV en is in beginsel geschikt voor de stamboekfokkerij. Daarnaast moet het dier voldoen aan de exterieur-eisen van ons stamboek.
Een C-dier voldoet niet aan de registratie eisen van CRV en is daarom (geheel of gedeeltelijk) uitgesloten van de stamboekfokkerij. Een C-stier levert nooit stamboekwaardige nakomelingen. Een C-koe kan alleen stamboekwaardige vrouwelijke nakomelingen voortbrengen, mits gedekt door een S-stier. C-koeien worden nu nog toegelaten tot het BRR stamboek, maar daar zullen we een keer mee stoppen.
Een C-stier wordt niet opgenomen in het BRR-stamboek.


C-dier; wat is de oorzaak en wat is er aan te doen?

Er zijn vier hoofdoorzaken:
1) Er zijn geen S-stier (vrouwelijke nakomelingen) of geen geverifieerde S-stier (mannelijke nakomelingen ) gebruikt.
2) Er zijn geen (sluitende) samenweidingsinformatie (niet ingestuurd of te laat ingestuurd) en dit geeft dieren met 50% onbekend.
3)  Als het kalf  niet tijdig geregistreerd (dit betekent na meer dan 3 werkdagen, na de geboorte opgegeven bij I&R) word.
4) Als men op het moment van geboorte geen lid van de Vereniging het Brandrode Rund (VHBR) meer is.

Het is belangrijk om op tijd de geboorten aan te melden en het samenweidingsformulier bij natuurlijk dekkende stieren goed bij te houden en tijdig in te sturen.